Kijken, Denken en (dan pas) Doen
René Krom, specialist Kwaliteit & Veiligheid bij Energiewacht
“Met veiligheid moet je continu én actief bezig zijn. Het zakt gemakkelijk weg; monteurs zijn echte doeners”. Dit is het belangrijkste dat René wil meegeven aan andere installatiebedrijven. Maar hoe doe je dat?
René is al decennia bezig met kwaliteit en veiligheid; heeft in de jaren tachtig de HTS Technische Bedrijfskunde gedaan en werkt nu al zo’n 15 jaar bij Energiewacht. Dit bedrijf richt zich als onderdeel van Essent op energieoplossingen; van duurzaam energieadvies tot het installeren en onderhoud van cv-ketels, zonnepanelen, ventilatie, airco’s en warmtepompen. Een groot bedrijf met zo’n 550 monteurs die in Noord- en Midden-Nederland bij mensen thuis op de zolders of op de daken komen.
En dan kom je toch wat onveilige situaties tegen, zegt René. Slecht onderhouden vlizotrappen, trapgaten zonder hek, of niet-hecht-gebonden asbest achter de cv-ketel. Meestal zien de monteurs dan wel dat er niet veilig gewerkt kan worden. In die gevallen overlegt de monteur met klant hoe er een veilige omgeving kan worden gecreëerd, bijvoorbeeld door het plaatsen van traphekje.
Maar struikelen als je met armen vol materiaal en gereedschap van de auto naar de zolder loopt, je stoten tegen een balk omdat de zolder laag is, je snijden aan een scherpe kant van het dunne metaal van de cv-ketel, dat komt toch nog wel eens voor.
"Dat de monteurs het ook echt en veel melden, daar zijn we als bedrijf trots op."
Tegenwoordig melden de monteurs de onveilige situaties in een BewustVeilig app. Dat de monteurs het ook echt en veel melden daar zijn we als bedrijf trots op. Met het melden van onveilige situaties krijgen we inzichten en kunnen we sturen zodat we een veilige omgeving creëren. Op terugkomochtenden worden onveilige situaties besproken en wordt bepaald wat de vervolgacties zijn, maar ook wat voorkomen kan worden. En dan krijgt het de aandacht. Dat is toch echt wat anders dan het geven van verplichte toolboxen om je VCA-certificaat te behouden. Ook goed natuurlijk, maar zeker niet voldoende!
René noemt nog meer initiatieven in zijn bedrijf die het veilig werken bevorderen. Zo zijn er drie controleurs die de kwaliteit en veiligheid op locatie langsgaan waar de monteurs aan het werk zijn. Dat klinkt misschien erg controlerend, maar dat wordt gelukkig niet zo gevoeld. Samen met de monteurs kijken zij mee in de uitvoering, opperen zij ideeën en geven waardevolle adviezen. Dat is niet alleen ondersteunend, maar ook verbeterend voor de uitvoerende monteurs.
Bij uitbesteding aan onderaannemers, die bij Energiewacht bijvoorbeeld worden gecontracteerd voor het plaatsen van diverse toestellen zoals cv ketels en warmtepompen, controleert René persoonlijk of dit veilig gebeurt. “Dat wordt op een gegeven moment zelfs een gewoonte, ook als ik onbekende installateurs op daken zie die helemaal niets met mijn bedrijf te maken hebben, spreek ik ze aan als het er gevaarlijk aan toe gaat.”
"Wat we daar doen is het uitwisselen van ervaringen, kennis en ideeën."
Op de Safety Culture Ladder, of in goed Nederlands de Veiligheidsladder, zit Energiewacht op trede 3. “Tijdens de audit komen ze langs en gaan in gesprek met de medewerkers. Erg spannend zo’n traject”. Trede 3 is op zich een prima score, maar René heeft wel de ambitie om het veiligheidsbewustzijn naar trede 4 (proactief) te krijgen. Energiewacht is een ‘Veiligheidsbewustprogramma’ gestart om het veiligbewustzijn in de gehele organisatie een boost te geven. Dit programma is een opstap naar het halen van de Safety Culture Ladder, of in goed Nederlands de Veiligheidsladder. Dit programma wordt volledig intern uitgevoerd op basis van het train-de-trainer principe. Het veiligheidsprogramma is erop gericht om de LMRA (Last Minute Risico Analyse) op een andere, moderne manier in te bedden in de organisatie. Binnen het veiligheidsprogramma wordt de LMRA omgedoopt in Kijken, Denken en (dan pas) Doen. Je kunt het vergelijken met wat je alle dagen doet als je de straat oversteekt, waarbij je eerst kijkt van links naar rechts en weer naar links. Bij het train de trainer principe sluit iedereen aan die met de uitvoering te maken heeft, van MT, managers en werkvoorbereiders tot projectleiders en monteurs.
Dit soort initiatieven bespreekt René ook graag in de leerkring Zwolle die ArboTechniek faciliteert aan een mix van grote- en kleine bedrijven. Voor iedereen is zo’n leerkring interessant, “want wat we daar doen is het uitwisselen van ervaringen, kennis en ideeën” op het gebied van kwaliteit, veiligheid en arbotechnische zaken. Je hebt veel aan een aantal sparringpartners waarmee je samen kunt bespreken hoe je het veilig werken actief onder de aandacht kunt houden.
Bedenk het dus niet allemaal zelf! Haal je ideeën en informatie van websites, zoals die van ArboTechniek, Techniek Nederland, NEN, etc. Bespreek het met anderen, binnen je bedrijf, in leerkringen, etc. en maak plannen hoe je veiligheid continu en actief onder de aandacht kunt houden!